Rasyonel sayılar konusunda zorluk çekmemek için geçmiş yıllarda gördüğümüz kesirler konusunu iyi bilmemiz gerekmektedir. Çünkü rasyonel sayıları, kesirler konusunun devamı olarak düşünebiliriz.
Rasyonel Sayı Ne Demek?
$\frac{a}b$ (b ≠ 0) şeklinde yazılabilen ifadelere rasyonel sayı denir. Burada dikkat etmemiz gereken nokta paydanın sıfır(0) olmamasıdır. Eğer payda sıfır(0) olursa rasyonel sayı olmaz.
$\frac{a}b$ ifadesinde a’ya pay, b’ye payda denir. Ortadaki çizgiye ise kesir çizgisi denir.
Örnek:
99 ; 10 ; 1 ; 0 ; -5 ; -100 ; $\frac23$ ; $3\frac58$ ; $-\frac13$ ; $\frac{-11}4$ ; $\frac0{111}$ ; 1,2 ; $2,\overline{13}$ ; %5 … gibi ifadeler birer rasyonel sayıdır.
Rasyonel Sayılar Hangileridir?
Yukarıda verilen rasyonel sayı örneklerini incelediğimizde;
- Doğal sayılar ve tam sayılar aynı zamanda birer rasyonel sayıdır.(Paydalarına 1 yazabiliriz.)
- Basit, bileşik ve tam sayılı kesirler birer rasyonel sayıdır.
- Yüzdeler birer rasyonel sayıdır.
- Ondalık gösterimler birer rasyonel sayıdır.
- Devirli ondalık gösterimler birer rasyonel sayıdır.
Sıfırdan büyük olan rasyonel sayılara pozitif rasyonel sayılar, sıfırdan küçük olan rasyonel sayılara ise negatif rasyonel sayılar denir.
Örnek:
5 ; $\frac23$ ; $\frac{11}4$ ; 3.5 … gibi rasyonel sayılar pozitif rasyonel sayılara örnek verilebilir.
-5 ; $\frac{-2}5$ ; -3,4 … gibi rasyonel sayılar negatif rasyonel sayılara örnek verilebilir.
UYARI:
Negatif rasyonel sayıların işareti pay , payda veya kesir çizgisinde olabilir. İşaretin yerlerinin değişik olması rasyonel sayının değerini değiştirmez.Örnek:
$\frac{-2}5 = \frac2{-5} = -\frac25$
